هر آنچه که باید درباره مدل‌سازی مورد استفاده بدانید

مزایای نمودار مورد استفاده

1. موارد استفاده تکنیکی قدرتمند برای استخراج و مستندسازی نیازهای عملکردی جعبه سیاه است.
2. زیرا، موارد استفاده آسان برای درک هستند و راهی عالی برای ارتباط با مشتریان و کاربران فراهم می‌کنند زیرا به زبان طبیعی نوشته شده‌اند.
3. موارد استفاده می‌توانند به مدیریت پیچیدگی پروژه‌های بزرگ کمک کنند با تقسیم مشکل به ویژگی‌های اصلی کاربر (یعنی، موارد استفاده) و با مشخص کردن برنامه‌ها از دیدگاه کاربران.
4. یک سناریوی مورد استفاده، که معمولاً با یک نمودار توالی نمایش داده می‌شود، شامل همکاری چندین شی و کلاس است، موارد استفاده به شناسایی پیام‌ها (عملیات و اطلاعات یا داده‌های مورد نیاز – پارامترها) که اشیاء و کلاس‌ها را به هم متصل می‌کند، کمک می‌کند.
5. موارد استفاده پایه خوبی برای پیوند بین تأیید مدل‌های سطح بالاتر (یعنی تعامل بین بازیگران و مجموعه‌ای از اشیاء همکار) و به دنبال آن، برای اعتبارسنجی نیازهای عملکردی (یعنی طرح آزمایش جعبه سفید) فراهم می‌کنند.
6. رویکرد مبتنی بر مورد استفاده پیوندهای قابل ردیابی برای پیگیری پروژه فراهم می‌کند که در آن فعالیت‌های کلیدی توسعه مانند موارد استفاده پیاده‌سازی شده، آزمایش شده و تحویل داده شده، اهداف و مقاصد را از دیدگاه کاربران برآورده می‌کنند.

چگونه یک نمودار مورد استفاده رسم کنیم؟

یک مدل مورد استفاده می‌تواند با پیروی از مراحل زیر توسعه یابد.

1. شناسایی بازیگران (نقش کاربران) سیستم.
2. برای هر دسته از کاربران، تمام نقش‌هایی که کاربران در ارتباط با سیستم ایفا می‌کنند را شناسایی کنید.
3. شناسایی کنید که کاربران چه نیازهایی از سیستم دارند تا به این اهداف دست یابند.
4. برای هر هدف، موارد استفاده ایجاد کنید.
5. ساختاردهی به موارد استفاده.
6. اولویت‌بندی، بازبینی، برآورد و اعتبارسنجی کاربران.

توجه داشته باشید: برای اینکه رویکرد مورد استفاده بیشتر «چابک» باشد، تمام موارد استفاده را جزئیات ندهید، بلکه آنها را در فهرست محصولات خود اولویت‌بندی کنید، شما باید مورد استفاده را در سطوح مختلف جزئیات بر اساس مرحله توسعه به شیوه‌ای به موقع و به اندازه کافی تصحیح کنید.

شما همچنین می‌توانید:

1. بسته‌هایی برای دسته‌بندی منطقی موارد استفاده به زیرسیستم‌های مرتبط ترسیم کنید.

ساختاردهی به موارد استفاده

UML سه نوع کلیشه از ارتباط بین موارد استفاده را تعریف می‌کند:

<<شامل>> مورد استفاده

زمان استفاده از رابطه <<شامل>> بعد از آن است که شما توصیف اولیه از تمام موارد استفاده اصلی خود را کامل کرده‌اید. اکنون می‌توانید به موارد استفاده نگاه کنید و توالی‌های مشترک تعامل کاربر-سیستم را شناسایی کنید.

<<گسترش>> مورد استفاده

یک مورد استفاده گسترش‌یافته، در واقع، یک مسیر جایگزین از مورد استفاده پایه است. مورد استفاده <<گسترش>> این کار را با مفهوم‌سازی و وارد کردن توالی‌های اضافی اقدام به توالی مورد استفاده پایه انجام می‌دهد.

مورد استفاده انتزاعی و عمومی

مورد استفاده عمومی انتزاعی است. نمی‌توان آن را نمونه‌سازی کرد، زیرا اطلاعات ناقصی دارد. عنوان یک مورد استفاده انتزاعی به صورت ایتالیک نمایش داده می‌شود.

مثال

این مثال مدلی از چندین مورد استفاده تجاری (اهداف) را نشان می‌دهد که تعاملات بین یک رستوران (سیستم تجاری) و بازیگران اصلی آن را نمایان می‌سازد.

پس از شناسایی موارد استفاده پایه در برش اول، شاید بتوانیم آن موارد استفاده را با موارد استفاده <<گسترش>> و <<شامل>> در دور دوم اصلاح، همانطور که در شکل زیر نشان داده شده است، بیشتر ساختاردهی کنیم:

مورد استفاده تجاری

یک مورد استفاده تجاری دراصطلاحات بدون فناوریکه فرآیند تجاری را به عنوان یک جعبه سیاه در نظر می‌گیرد و فرآیند تجاری که توسط بازیگران تجاری آن استفاده می‌شود را توصیف می‌کند، در حالی که یک مورد استفاده عادی معمولاً در سطحعملکرد سیستمو عملکرد یا خدماتی که سیستم برای کاربر فراهم می‌کند را مشخص می‌کند. به عبارت دیگر، مورد استفاده تجاری نشان می‌دهد که کار باید به صورت دستی در وضعیت کنونی انجام شود و لزوماً توسط سیستم انجام نمی‌شود یا قصد ندارد در دامنه سیستم هدف خودکار شود.

چگونه بازیگران را شناسایی کنیم

اغلب، مردم راحت‌ترین راه برای شروع فرآیند استخراج نیازها را با شناسایی بازیگران می‌یابند. سوالات زیر می‌توانند به شما در شناسایی بازیگران سیستم شما کمک کنند (شنیيدر و وینترز – 1998):

• چه کسی از سیستم استفاده می‌کند؟
• چه کسی سیستم را نصب می‌کند؟
• چه کسی سیستم را راه‌اندازی می‌کند؟
• چه کسی سیستم را نگهداری می‌کند؟
• چه کسی سیستم را خاموش می‌کند؟
• چه سیستم‌های دیگری از این سیستم استفاده می‌کنند؟
• چه کسی اطلاعاتی از این سیستم دریافت می‌کند؟
• چه کسی اطلاعاتی به سیستم ارائه می‌دهد؟
• آیا در حال حاضر چیزی به طور خودکار اتفاق می‌افتد؟

چگونه موارد استفاده را شناسایی کنیم؟

شناسایی موارد استفاده، و سپس فرآیند استخراج مبتنی بر سناریو با پرسیدن اینکه هر بازیگر چه ارزشی که به طور خارجی قابل مشاهده است، می‌خواهد ادامه می‌یابد. سوالات زیر می‌توانند برای شناسایی موارد استفاده پرسیده شوند، پس از اینکه بازیگران شما شناسایی شدند (شنیيدر و وینترز – 1998):

• بازیگر چه عملکردهایی را از سیستم می‌خواهد؟
• آیا سیستم اطلاعات را ذخیره می‌کند؟ چه بازیگرانی این اطلاعات را ایجاد، خواندن، به‌روزرسانی یا حذف خواهند کرد؟
• آیا سیستم نیاز دارد که یک بازیگر را در مورد تغییرات در وضعیت داخلی مطلع کند؟
• آیا رویدادهای خارجی وجود دارد که سیستم باید از آنها مطلع باشد؟ چه بازیگری سیستم را از آن رویدادها مطلع می‌کند؟

نکات نمودار مورد استفاده

اکنون، نکات زیر را بررسی کنید تا ببینید چگونه می‌توانید موارد استفاده را به طور مؤثر در پروژه نرم‌افزاری خود به کار ببرید.

• همیشه نمودار مورد استفاده را از منظر بازیگران ساختاردهی و سازماندهی کنید.
• موارد استفاده باید از ساده‌ترین حالت شروع شوند و در بالاترین دید ممکن باشند. تنها در این صورت می‌توان آنها را تصحیح و جزئیات بیشتری داد.
• نمودارهای مورد استفاده بر اساس عملکرد هستند و بنابراین باید بر روی «چه» تمرکز کنند و نه «چگونه».

سطوح جزئیات مورد استفاده

جزئیات مورد استفاده به نحوه سازماندهی اطلاعات در مشخصات مورد استفاده اشاره دارد و تا حدی به سطح جزئیاتی که در آن نوشته شده‌اند مربوط می‌شود. دستیابی به سطح مناسب جزئیات مورد استفاده، ارتباط بین ذینفعان و توسعه‌دهندگان را تسهیل کرده و برنامه‌ریزی پروژه را بهبود می‌بخشد.

آلاستیر کاکبورن در نوشتن موارد استفاده مؤثربه ما یک روش آسان برای تجسم سطوح مختلف هدف می‌دهد با فکر کردن به صورت دریا:

توجه داشته باشید که:

• در حالی که یک مورد استفاده ممکن است به جزئیات زیادی درباره هر امکان بپردازد، یک نمودار مورد استفاده معمولاً برای دیدگاه سطح بالاتری از سیستم به عنوان نقشه‌ها استفاده می‌شود.
• نوشتن موارد استفاده در سطحی با جزئیات کمتر زمانی که لازم نیست، مفید است.

امیدوارم اکنون بتوانید به سوال “نمودار مورد استفاده چیست” پاسخ دهید و بتوانید مورد استفاده را در پروژه خود به کار ببرید. اگر می‌خواهید درباره انواع دیگر نمودار UML بیشتر بیاموزید، لطفاً راهنمای UML را بررسی کنید: مروری بر 14 نوع نمودار UML.

فقط نشان دادن نمودار مورد استفاده در UMLنشان‌گذاری کافی نیست. هر مورد استفاده باید با متنی همراه باشد که هدف مورد استفاده و همچنین عملکردی که هنگام اجرای یک مورد استفاده انجام می‌شود را توضیح دهد.

مشخصات مورد استفاده معمولاً در مرحله تحلیل و طراحی به صورت تکراری ایجاد می‌شود.

• در ابتدا، فقط یک توصیف مختصر از مراحل لازم برای انجام جریان عادی مورد استفاده (یعنی، چه عملکردی توسط مورد استفاده ارائه می‌شود) نوشته می‌شود.
• با پیشرفت تحلیل، مراحل به تفصیل بیشتری اضافه می‌شوند.
• در نهایت، جریان‌های استثنایی به مورد استفاده اضافه می‌شوند.
• هر پروژه می‌تواند یک الگوی استاندارد مورد استفاده را برای ایجاد مشخصات مورد استفاده اتخاذ کند.

مورد استفاده در مقابل مشخصات مورد استفاده

یک مورد استفاده وظیفه‌ای را توصیف می‌کند که توسط یک بازیگر انجام می‌شود و نتیجه‌ای با ارزش تجاری برای یک کسب و کار به همراه دارد. یک مورد استفاده ممکن است به صورت نمودار مورد استفاده یا/و در قالب مشخصات متنی ساختاریافته تجسم شود:

مورد استفاده (وظیفه — یک مشتری می‌خواهد انجام دهد) ممکن است:

• تعامل — یک مورد استفاده سیستم تعامل یک بازیگر با یک سیستم را در پیگیری هدف تجاری تعریف شده توصیف می‌کند
• دستی — یک دنباله از اقداماتی که توسط یک بازیگر انجام می‌شود
• خودکار — یک دنباله از مراحل که توسط یک برنامه یا اسکریپت انجام می‌شود

ویژگی‌های موارد استفاده

یک مورد استفاده دارای:

• تنها یک هدف
• یک نقطه شروع واحد
• یک نقطه پایان واحد
• مسیرهای متعدد برای رسیدن از شروع به پایان
• یعنی رفتار را برای انواع شرایط ممکن مشخص کنید
• هر شرایط ممکن است به اقدام(ات) خاصی نیاز داشته باشد

برای مثال — مشتری صورتحساب را پرداخت می‌کند:

مسیرهای متعددی برای دستیابی به هدف وجود دارد:

• پرداخت تلفنی
• از طریق پست
• حضوری
• با چک
• با پول نقد و غیره.

مسیر که به هدف نمی‌رسد:

• کارت اعتباری رد شده است

رویکرد مورد استفاده چابک

مدل مورد استفاده و موارد استفاده فردی آن به تدریج و به صورت مرحله‌ای در طول زمان تکامل می‌یابند. نه همه موارد استفاده یک مدل لزوماً نیاز به مشخص شدن در همان سطح جزئیات دارند.

به موقع و به اندازه کافی

موارد استفاده می‌توانند در سطوح مختلف داده و دامنه نوشته شوند، هر کدام هدف خاصی را دنبال می‌کند:

• خلاصه: توصیف‌های کلی و مرورهای کلی از عملکرد سیستم یا فرآیندهای تجاری.
• سطح کاربر: توصیف‌های مرتبط با وظایف کاربران و نحوه تعامل آنها با سیستم؛ توصیف‌های یک فرآیند تجاری خاص. موارد استفاده سطح کاربر معمولاً در سطح وظیفه‌ای که کار اصلی کاربر است در نظر گرفته می‌شوند.
• زیرعملکرد: توصیف‌های فعالیت‌های سطح پایین‌تر که برای تکمیل زیرقسمت‌های یک مورد استفاده اصلی استفاده می‌شوند.

توجه: برخی از موارد استفاده ممکن است به اندازه کافی تا سطح II مشخص شوند. شما زمانی متوقف می‌شوید که جزئیات کافی با استفاده از روش به موقع و به اندازه کافی به دست آید.

یک مشخصات مورد استفاده دقیق

مورد استفاده دقیق یک نمایش متنی است که توالی رویدادها را به همراه سایر اطلاعات مربوط به مورد استفاده در قالب خاصی نشان می‌دهد. مردم معمولاً از یک الگوی استاندارد مورد استفاده برای ثبت اطلاعات دقیق برای موارد استفاده استفاده می‌کنند.